زانو درب دار | معرفی، انواع، قیمت و راهنمای نصب

زانو درب‌ دار فولادی، یکی از اجزای کلیدی سیستم‌های لوله‌کشی برق است که به‌منظور تغییر مسیر هادی‌ها در زوایای استاندارد ۴۵ یا ۹۰ درجه مورد استفاده قرار می‌گیرد. این تجهیز از فولاد مقاوم تولید شده و با پوشش گالوانیزه گرم یا سرد، مقاومت بالایی در برابر خوردگی، رطوبت و عوامل محیطی کسب می‌کند. ویژگی متمایز آن، وجود درب دسترسی است که امکان بازبینی، تعمیر یا افزودن کابل را بدون نیاز به جداسازی مسیر فراهم می‌سازد. زانو درب‌دار در پروژه‌های صنعتی، ساختمانی و زیرساختی، علاوه بر تسهیل فرآیند نصب و نگهداری، موجب کاهش فشار مکانیکی بر کابل‌ها و افزایش طول عمر آن‌ها می‌شود. انواع این محصول شامل مدل‌های فولادی مشکی، آلومینیومی، برنجی و PVC است که بر اساس شرایط محیطی، زاویه و الزامات ایمنی انتخاب می‌شوند. انتخاب صحیح و نصب استاندارد زانو درب‌دار، راهکاری کارآمد برای تضمین عملکرد پایدار و ایمن شبکه‌های برق‌رسانی محسوب می‌گردد.

زانو درب دار چیست ؟

زانو درب دار فولادی یک قطعه فلزی خمیده با زاویه مشخص، معمولاً ۹۰ یا ۴۵ درجه است که برای تغییر مسیر لوله‌های برق یا کابل‌های عبوری به کار می‌رود. این قطعه از فولاد مقاوم ساخته شده و با پوشش گالوانیزه گرم یا سرد، در برابر زنگ‌زدگی و فرسودگی دوام بالایی پیدا می‌کند. وجود درب روی این زانو، امکان دسترسی آسان به فضای داخل لوله را فراهم می‌کند تا کابل‌کشی، تعمیر یا بازرسی به راحتی انجام شود. این ویژگی باعث می‌شود که در پروژه‌هایی که کابل‌ها نیاز به چرخش در مسیر یا ورود به تابلو برق دارند، استفاده از زانو درب دار بهینه و سریع‌تر باشد. استفاده از آن در تأسیسات برقی صنعتی و ساختمانی، باعث کاهش فشار مکانیکی روی کابل‌ها و افزایش طول عمر آن‌ها می‌شود. در پروژه‌های زیرساختی بزرگ، این قطعه به عنوان استاندارد اجرایی مورد تایید مهندسین برق معرفی شده است.

بیشتر بدانید : مشاوره رایگان و خرید زانو درب دار

ویژه : مقاله مرتبط با لوله فولادی برق

ساختار و اجزا زانو درب دار

زانو درب دار فولادی معمولاً از سه بخش اصلی تشکیل شده است: بدنه، درب، و اتصالات نگهدارنده. بدنه خمیده از فولاد با ضخامت استاندارد ساخته می‌شود تا هم تحمل فشار مکانیکی سنگین را داشته باشد و هم در مقابل ضربه مقاوم باشد. درب که غالباً از همان جنس بدنه است، با پیچ‌ و مهره یا ضامن فنری به بدنه متصل می‌شود تا در عین سهولت باز و بسته شدن، ایمنی کابل‌ها را تضمین کند. محل اتصال درب به بدنه معمولاً با لبه‌های دقیق ماشین‌کاری می‌شود تا از نفوذ گرد و غبار یا رطوبت جلوگیری گردد. بست‌های داخلی یا خارهای راهنما، مسیر عبور کابل را ثابت نگه می‌دارند تا در هنگام عبور از خم، فشار یا خمیدگی غیرمجاز به کابل وارد نشود. همچنین، سطح داخلی بدنه ممکن است پرداخت صاف یا پوشش اپوکسی داشته باشد تا کابل به‌سرعت و بدون گیر کردن حرکت کند.

ویژه : مقاله مرتبط با کاندولت

کاربرد زانو درب دار در سیم کشی برق

کاربرد اصلی زانو فولادی درب دار در تغییر مسیر کابل‌ها بدون آسیب به روکش آن‌ها است، به ویژه در مسیرهای با زوایای تند. در مجتمع‌های مسکونی، کارخانجات، نیروگاه‌ها و مراکز داده، نصب این قطعه برای بهینه‌سازی مسیر کابل‌کشی و رعایت شعاع خمش مجاز ضروری است. وجود درب قابل باز و بسته شدن امکان تعمیر یا افزودن کابل جدید را بدون نیاز به باز کردن کل مسیر فراهم می‌آورد که هم در زمان و هم در هزینه صرفه‌جویی می‌کند. در محل‌هایی که کابل باید از مسیرهای بلند یا زیرزمینی عبور کند، زانو با درب دسترسی سریع باعث جلوگیری از آسیب‌دیدگی کابل در حین کشیدن یا بیرون آوردن می‌شود. همچنین در خطوط برق صنعتی، به‌عنوان نقطه‌ای برای تغییر جهت یا تقسیم کابل‌ها عمل کرده و موجب ایمنی بیشتر شبکه برق می‌شود. در پروژه‌هایی که استاندارد IP بالا لازم است، این زانو با درزگیری مناسب می‌تواند آب‌بندی و گردوغباربندی را نیز تضمین کند.

ویژه : مقاله مرتبط با لوله فلکسی برق

انواع زانو درب دار

زانوهای درب دار در بازار بر اساس متریال، طراحی و کاربرد به مدل‌های متنوعی تقسیم می‌شوند. انتخاب نوع مناسب آن نه تنها بر طول عمر کابل‌کشی اثر دارد، بلکه بر سرعت نصب و ایمنی سیستم نیز تاثیر می‌گذارد. این قطعات معمولاً در زاویه‌های ۴۵ و ۹۰ درجه عرضه می‌شوند و بسته به محیط نصب، می‌توان از متریال‌های مقاوم در برابر خوردگی یا ضربه استفاده کرد. زانوهای فولادی برای محیط‌های صنعتی سنگین، آلومینیومی برای پروژه‌های سبک‌تر و برنجی برای محیط‌های خاص با نیاز به مقاومت الکتریکی و شیمیایی انتخاب می‌شوند. علاوه بر جنس، کیفیت ساخت، لبه‌پردازی داخلی و نوع درب، نقش مهمی در کارایی قطعه دارند. بسیاری از برندهای معتبر، محصولات خود را با استانداردهای بین‌المللی تولید می‌کنند تا نیاز ایمنی و فنی پروژه‌ها را پاسخ دهند.

مدل‌های فولادی، آلومینیومی، برنجی

مدل فولادی معمولاً از فولاد کربنی با پوشش گالوانیزه گرم ساخته می‌شود تا بیشترین مقاومت در برابر ضربه و رطوبت را داشته باشد. این نوع انتخاب اول در کارگاه‌ها، کارخانه‌ها و پروژه‌های عمرانی بزرگ است. مدل آلومینیومی سبک‌تر بوده و حمل و نصب آن آسان‌تر است؛ همچنین رسانایی حرارتی بالاتری دارد که برای محیط‌های گرم کارآمد است. برنج به دلیل خاصیت ضد‌جرقه و مقاومت عالی در برابر خوردگی شیمیایی، گزینه‌ای لوکس‌تر و تخصصی‌تر برای محیط‌های انفجاری یا خورنده محسوب می‌شود. تفاوت این متریال‌ها علاوه بر وزن و مقاومت، در قیمت و طول عمر هم محسوس است. انتخاب هر کدام باید با توجه به شرایط محیطی و بودجه پروژه انجام شود تا تعادل بین کیفیت و هزینه حفظ گردد.

جدول بررسی انواع زانو درب دار

انواع زانو درب‌دار	مزایا	توضیحات تکمیلی
زانو درب‌دار گالوانیزه گرم ۹۰ درجه	دسترسی آسان	مناسب محیط‌های مرطوب و خورنده، مقاوم در برابر زنگ‌زدگی با پوشش گرم.
زانو درب‌دار گالوانیزه سرد ۹۰ درجه	سهولت نصب و تعمیر	وزن کمتر نسبت به گالوانیزه گرم، مناسب محیط‌های کم‌خطر.
زانو درب‌دار فولادی مشکی ۹۰ درجه	افزایش ایمنی	استحکام بالا برای استفاده در مسیرهای پر فشار مکانیکی.
زانو درب‌دار PVC (پلاستیکی) ۹۰ درجه	صرفه‌جویی در زمان	سبک، نصب سریع، مقاوم در برابر رطوبت و عایق الکتریکی.
زانو درب‌دار گالوانیزه گرم ۴۵ درجه	کیفیت و دوام بالا	کاهش فشار خمیدگی روی سیم‌ها در تغییر مسیرهای ملایم.
زانو درب‌دار PVC ۴۵ درجه	حفظ زیبایی مسیر سیم‌کشی	مناسب فضاهای داخلی، رنگ یکنواخت و سبک.

انتخاب بر اساس سایز و محیط

سایز زانو باید با قطر لوله یا کانال کابل‌کشی مطابقت کامل داشته باشد تا نه نشتی کابل ایجاد شود و نه فشار اضافی بر خم‌ها وارد گردد. در محیط‌های مرطوب یا صنعتی با گردوغبار زیاد، استفاده از زانو با آب‌بندی کامل و پوشش مقاوم به خوردگی ضروری است. برای محیط‌های بیرونی در مناطق ساحلی، مدل گالوانیزه گرم یا برنجی پیشنهاد می‌شود. در ساختمان‌های اداری یا مسکونی با بار کابل کمتر، مدل آلومینیومی یا فولادی سبک می‌تواند مقرون‌به‌صرفه‌تر باشد. همچنین شعاع خم داخلی باید بر اساس نوع کابل (مثلاً کابل‌های قدرت یا شبکه) انتخاب شود تا روکش سیم‌ها آسیب نبیند. در پروژه‌های زیرزمینی یا با تردد مکانیکی زیاد، انتخاب زانو مقاوم به‌همراه نصب صحیح، شرط دوام چندین ساله سیستم خواهد بود.

مقاله مرتبط زانو درب دار :

متن انگلیسی (Conduit is a tube that electrical wires are run through. Conduit protects the wire from damage. The most common type of conduit is called electrical metallic tubing (EMT). Conduit is common in commercial and industrial installations, and in garages and unfinished basements in homes. General wiring in homes is usually done with NM cable (commonly referred to by the trade name Romex), not conduit. Conduit is usually made of metal, but it can also be made of plastic.) ، ترجمه فارسی (زانو درب دار لوله برق لوله‌ای است که سیم‌های برق از آن عبور می‌کنند. زانو از سیم در برابر آسیب محافظت می‌کند. رایج‌ترین نوع لوله برق، لوله فلزی برق (EMT) نام دارد. لوله برق در تأسیسات تجاری و صنعتی و در گاراژها و زیرزمین‌های ناتمام خانه‌ها رایج است. سیم‌کشی عمومی در خانه‌ها معمولاً با کابل NM (که معمولاً با نام تجاری Romex شناخته می‌شود) انجام می‌شود، نه با لوله برق. لوله برق معمولاً از فلز ساخته می‌شود، اما می‌تواند از پلاستیک نیز ساخته شود.)

منبع : (Electrical conduit)

قیمت زانو درب دار فولادی

قیمت زانو فولادی درب دار تحت تأثیر فاکتورهای فنی و اقتصادی متعددی قرار دارد. جنس بدنه، نوع پوشش گالوانیزه، دقت ساخت و کیفیت اتصالات، مهم‌ترین عوامل در تعیین قیمت این قطعه هستند. برند و کشور سازنده نیز بر هزینه نهایی تاثیر مستقیم دارد؛ محصولات تولید داخل غالباً قیمت رقابتی‌تری دارند، در حالی که نمونه‌های وارداتی ممکن است به دلیل استانداردهای بالاتر یا طراحی خاص، قیمت بیشتری داشته باشند. سایز و زاویه زانو (۴۵ یا ۹۰ درجه) نیز در قیمت‌گذاری بی‌تأثیر نیست. همچنین، شرایط بازار آهن و فولاد و نوسانات ارزی می‌تواند باعث تغییرات دوره‌ای قیمت این محصول شود. در پروژه‌های بزرگ‌مقیاس، خرید عمده معمولاً موجب کاهش قیمت واحد خواهد شد، اما باید به کیفیت و استاندارد محصول نیز توجه کافی داشت.

عوامل مؤثر بر قیمت

نوع فولاد به‌کاررفته (کربنی، ضدزنگ یا آلیاژی) باعث تفاوت محسوس در هزینه می‌شود. پوشش گالوانیزه گرم هزینه بیشتری نسبت به گالوانیزه سرد دارد، اما مقاومت بالاتری در محیط‌های مرطوب یا صنعتی ایجاد می‌کند. ضخامت ورق فولادی نیز هر چه بیشتر باشد، استحکام بالاتر و قیمت بیشتری به همراه خواهد داشت. دقت درزگیری بین بدنه و درب، نوع یراق‌آلات اتصال (پیچ و مهره استیل یا فولادی) و کیفیت پرداخت سطحی نیز بر قیمت اثرگذار هستند. هزینه حمل‌ونقل، انبارداری و خدمات پس از فروش برند تولیدکننده از دیگر عوامل تعیین‌کننده است. حتی موجودی بازار و فصل خرید می‌تواند باعث افزایش یا کاهش مقطعی قیمت شود.

روش‌های خرید مقرون به‌ صرفه زانو درب دار

برای خرید اقتصادی بدون افت کیفیت، باید ترکیبی از مقایسه مدل‌ها، بررسی استانداردها و تحلیل نیاز پروژه را مدنظر قرار داد. خرید مستقیم از تولیدکنندگان یا نمایندگی‌های رسمی معمولاً قیمت مناسب‌تری دارد و ریسک دریافت کالای تقلبی را کاهش می‌دهد. در پروژه‌های کوچک، خرید زانو در بسته‌بندی چندتایی یا همراه با سایر متعلقات کابل‌کشی می‌تواند باعث صرفه‌جویی شود. انتخاب مدل با ضخامت استاندارد اما بدون ویژگی‌های غیرضروری (مانند آب‌بندی ویژه برای محیط خشک) کمک می‌کند هزینه خط تولید کاهش یابد. استفاده از فهرست بها و استعلام از چندین فروشنده قبل از تصمیم‌گیری خرید نیز ضروری است. در نهایت، توجه به گارانتی و خدمات پس از فروش می‌تواند هزینه‌های تعمیر و تعویض را در آینده کاهش دهد.

ویژه : مقاله مرتبط با پریز کف خواب

جدول قیمت زانویی درب دار 1404

سایز (PG / میلی‌متر)	جنس / متریال	نوع پوشش	قیمت واحد (تومان)
PG13.5	آلومینیوم	در فلزی گالوانیزه	410,000
PG16	آلومینیوم	در فلزی گالوانیزه	410,000
13.5 میلی‌متر	فولاد گالوانیزه گرم	براق ضدزنگ	418,880
PG21	فولاد گالوانیزه گرم	براق ضدزنگ	465,000
20 میلی‌متر یکسر بلند	PVC	بدون پوشش	3,100
20 میلی‌متر کوتاه	PVC	بدون پوشش	3,100
16 میلی‌متر	پلی‌آمید	روکش مقاوم UV	6,500
25 میلی‌متر	فولاد گالوانیزه سرد	مات ضدزنگ	498,000
PG29	آلومینیوم	در فلزی مقاوم حرارت	525,000
32 میلی‌متر	فولاد گالوانیزه گرم	براق ضدزنگ	545,000

نصب و نگهداری زانو درب دار

نصب صحیح زانو درب دار تضمین‌کننده عملکرد ایمن و طولانی‌مدت در پروژه‌های کابل‌کشی و لوله‌کشی است. این قطعه به دلیل ساختار خمیده و قابلیت دسترسی از طریق درب، نیازمند دقت بالاتری نسبت به اتصالات ساده است. حین نصب باید مطمئن شوید که محور اتصال به لوله یا کانال کاملاً هم‌راستا بوده و فشار یا زاویه غیرمجاز به آن وارد نمی‌شود. در محیط‌های صنعتی یا خارجی، استفاده از واشر و بست مقاوم در برابر زنگ‌زدگی ضرورت دارد. نگهداری دوره‌ای شامل پاک‌سازی، بررسی آب‌بندی و تست استحکام پیچ‌ها است. بی‌توجهی به این مرحله ممکن است باعث صدمه به کابل‌ها یا کاهش ایمنی سیستم شود.

روش نصب استاندارد

برای شروع نصب، ابتدا محل قرارگیری زانو را علامت‌گذاری کرده و از صحت ابعاد بر اساس نقشه اطمینان حاصل کنید. لوله یا سینی کابل باید کاملاً تراز شده و بدون فشار اضافی به ورودی زانو متصل شود. پیچ‌ها یا بست‌های اتصال باید با گشتاور مناسب سفت شوند تا نه بیش از حد فشرده شود که باعث آسیب به بدنه گردد و نه شل باشد که موجب لرزش یا جابجایی شود. اگر مدل دارای واشر آب‌بندی است، مطمئن شوید که در محل درست نصب و سالم است. در نهایت، درب را پس از عبور کابل‌ها به‌صورت یکنواخت و کامل ببندید تا هیچ درزی برای ورود گردوغبار یا رطوبت باقی نماند. استفاده از گریس مقاوم در برابر خوردگی روی پیچ‌ها در محیط‌های مرطوب توصیه می‌شود.

بازرسی و تعویض قطعات

بازرسی منظم زانو درب دار هر سه تا شش ماه، بسته به شرایط محیطی، به افزایش عمر مفید آن کمک می‌کند. اولین مرحله، بررسی سلامت بدنه برای شناسایی هرگونه ترک یا فرورفتگی است. سپس کیفیت پوشش گالوانیزه یا رنگ بررسی شود تا در صورت زنگ‌زدگی، سریعاً پاک‌سازی و ترمیم گردد. عملکرد درب و قفل یا پیچ‌های آن باید تست شود و در صورت هرز شدن یا شکستگی، قطعات تعویض شوند. واشرهای آب‌بندی که خاصیت انعطاف خود را از دست داده‌اند باید جایگزین شوند. در پروژه‌های حیاتی، توصیه می‌شود قطعه یدکی در انبار نگهداری شود تا در صورت بروز مشکل، تعویض فوری امکان‌پذیر باشد. ثبت سوابق بازرسی و تعمیرات کمک می‌کند برنامه نگهداری دقیق‌تری داشته باشید.

سوالات رایج